Bigos tradycyjny

Kategorie Dania główne, PrzepisyPosted on

Bigos, barszcz i zrazy były najulubieńszymi potrawami staropolskiej kuchni. Bigos przyrządzano z kiszonej kapusty z dodatkiem dużej ilości różnego drobiu, wieprzowiny, wołowiny, cielęciny, kiełbasy, słoniny z dodatkiem grzybów. Tradycyjny bigos musiał być kwaśny, pieprzny, korzenny, prażony tłusto i długo na węglach. Odgrzewany nabierał smaku i większej wartości.

Bigos wg poniższej receptury opracowanej przez KGW z Klęczany zdobył I miejsce w Krakowie podczas III Małopolskiego Festiwalu Smaku w kategorii dania i potrawy.


Składniki (przygotuj garnek 10 litrowy; 5 litrowy na podaną liczbę składników będzie za mały)


    • 2 kg kapusty kiszonej
    • 1 kg posiekanej kapusty białej
    • ok. 1 kg pokrojonych w kostkę wędlin (boczek, kiełbasa)
    • 1,5 l wywaru z mięsa (do wody dodałam 2 kopiaste łyżki domowej kostki rosołowej)
    • 3 łyżki smalcu (mięso smażyłam na ok. 3 łyżkach oleju rzepakowego)
    • 3 cebule pokrojone w kostkę
    • ok. 2 dag grzybów suszonych
    • 5 dag śliwek suszonych (dodałam suski sechlońskie; są wyborne)
    • 1 marchewka
    • 1 pietruszka
    • liść selera
    • kawałek pora
    • liść laurowy, ziele angielskie, sól, pieprz
    • 1/2 szklanki czerwonego, wytrawnego wina

Przygotowanie


1. Grzyby namocz (przez co najmniej 2 godziny) i ugotuj.
2. Kapustę kiszoną przesiekaj nożem, zalej wywarem i gotuj 1 – 1  1/2 godziny.
3. Do kapusty dodaj przesmażoną cebulę oraz przesmażoną na smalcu lub oleju wędlinę.
4. Podgotowane grzyby pokrój w kostkę i dodaj do bigosu wraz z wodą w której się gotowały.
5. Białą kapustę posiekaj, lekko posól i ugnieć. Zalej wrzątkiem, po 10 minutach odcedź na sicie.
6. Białą kapustę, pokrojonego pora oraz startą marchewkę, pietruszkę oraz selera zalej wodą i gotuj do miękkości; następnie dodaj do kapusty kiszonej (bez wody). Pozostałą po gotowaniu warzyw wodę  dolewaj stopniowo do bigosu (w miarę potrzeby), starając się by nie był zbyt wodnisty.
7. Całość gotuj jeszcze ok. 2 godziny.
8. Pod koniec gotowania dodaj wino i przypraw do smaku.

bigos staropolski, bigos tradycyjny, bigos KGW Klęczana, bigos Małopolski Festiwal Smaku

kaligrafia małopolska

bigos staropolski kaligrafia, bigos Pan Tadeusz, opis potraw staropolskich Pan Tadeusz, kaligrafia małopolska, kaligrafia Wieliczka, calligraphy, passion, food and calligraphy, food&calligraphy

Literatura
1. Tradycja zaczarowana w potrawach regionu wielickiego, red. Barbara Rotter-Stankiewicz, Gdów, 2009 r.
2. M. Disslowa, Jak gotować, praktyczny podręcznik kucharstwa, Poznań, 1930 r.

Pasternak domowy, 1534 r.

Kategorie Dania główne, Kaligrafia, Miniatury, PrzepisyPosted on

„Gdy nakrajesz korzenia pasternakowego, a nakładziesz go w czukier, tego będziesz pożywał na nocz, albowiem chciwość cielesną pobudza i też krew grubą mnoży i nasienie męskie, też trawienie dobre czyni, a najwięczej tym obyczajem sprawującz.
Weźmi korzenia pasternakowego ukopanego a warz dobrze, a potym uwarzywszy, skraj drobno a wyciśni z wody, a potym nakładź tego korzenia w miód odszymowany, warz, ażeby miód wywrzał, ale masz często ruszać, aby ku ryncze nie przywrzało, a potym na ostatku przyłóż szyszek, które pinee zową, w aptecze najdziesz, potym przyłóż cynamonu, imbiru, gałganu, muszkatowego kwiatu i orzechu muszkatowego, tego pożywaj po ranu dla posilenia żołądka i dla dobrej krwie pomnożenia, i też dla pomnożenia mężczyńskiego nasienia”.

Słowniczek:
pinee – orzeszki piniowe
gałgan – alpinia galgant, gałgant chiński

pasternak domowy kaligrafia, kaligrafia staropolska, kaligrafia gotowanie, kaligrafia Małopolska, małopolskie miniatury, przepis na staropolską potrawę

„Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI-XVIII w.”, red. J. Dumanowski, Warszawa 2016 r., cyt. za: S. Falimirz, „O ziołach i o mocy ich”, 1534 r.

staropolski przepis na pasternak, pasternak kuchnia staropolska, pasternak z orzeszkami pinii

pasternak smażony z miodem i cynamonem, najstarsze przepisy kulinarne, przepisy Stefana Falimirza, przepisy kaligrafia, najlepsze przepisy na pasternak, zapomniane warzywa

Pepper chicken chettinad

Kategorie Dania główne, PrzepisyPosted on

Czas zatrzymać się na chwilę, odpocząć, poczuć harmonię – może w „drodze herbaty” miotając bambusową miotełką Chansen, może muskając pędzelkiem gotowe do wypieku bułki, a może „malując” przyprawami – w określonym porządku, czasie i miejscu.

Co nas chłodzi a co rozgrzewa? Co jest naszym kacca a co pakka w indyjskim pojęciu porządkowania rzeczywistości? Co sprawia, że tęsknimy za pewnymi smakami?


Składniki (dla 4 osób na dwudniową ucztę)


  • olej – tyle, by przykrywał dno naczynia
  • Przyprawy: 15 g cynamonu w laskach (zwykle to 3 sztuki)
  • 3-5 liści cynamonowca (jak nie masz – nie rozpaczaj)
  • 2-3 szt. gwiazdki anyżu
  • 1 łyżeczka goździków
  • 1 łyżeczka soli
  • 1 łyżeczka kminu rzymskiego w proszku (a jeszcze lepiej w ziarenkach, roztartych w moździerzu)
  • 1 łyżeczka kolendry w proszku (patrz: uwaga jak wyżej)
  • 1 łyżeczka kurkumy
  • 3 papryczki chili (najlepiej zielone) lub kilka suszonych papryczek peperoncino (ogranicz, jeśli gulasz będą jadły dzieci)
  • dużo zmielonego pieprzu
  • Dodatkowo: 2-3 cebule
  • pasta czosnkowo-imbirowa (lub plaster pokrojonego imbiru i ok. 2 ząbki czosnku)
  • ok. 6 dużych pomidorów, pokrojonych (lub 2 puszki pomidorów z puszki)
  • 2 podwójne filety z kurczaka
  • 1 szklanka wody
  • świeża kolendra lub natka pietruszki – do przybrania

Przygotowanie


Na rozgrzany olej wrzuć kolejno: cynamon, liście cynamonowca, goździki i anyż. Mieszaj uważnie i nieprzerwanie, tak, żeby nie przypalić przypraw. Dodaj pokrojoną cebulę, sól i pastę. Gotuj 15 minut, a następnie dodaj pomidory. Po upływie kolejnych 15 minut gotowania czas na kolejną paradę przypraw. Dodaj również pokrojone kawałki fileta oraz wodę. Całość gotuj ok. 30 minut.  Gotową potrawę posyp listkami kolendry lub pietruszki.
Najlepszym dodatkiem do gulaszu jest ugotowany na sypko ryż.

Przepis opracowałam na podstawie notatek z warsztatów „Za stołem świata” prowadzonych w Domu Kultury Inspiro w Podłężu.

Rolada kajzerkowa

Kategorie Dania główne, PrzepisyPosted on

Rolada z fileta z kurczaka, Koło Gospodyń Wiejskich w Chorągwicy, Babski kocioł, smaki Małopolski

Ta jedna sekunda, kiedy czas i miejsce nie mają znaczenia, wszystko wokół zlewa się w jedno olśnienie, niepozorne odkrycie nadaje mniejszy lub większy sens zwykłym sprawom, a przy zamkniętych oczach uwalnia się dobry smak.
Ta jedna chwila radości przy wspólnym stole bądź na jednym z tysięcy wydeptanych szlaków, gdy dzielenie się tym co zrobimy nabiera głębszego wymiaru…


Składniki


  • 1 podwójny filet z kurczaka, pokrojony w kostkę
  • przyprawa gyros
  • 3 jajka (białka ubij na sztywną pianę)
  • 1/2 kostki masła, roztopionego
  • 3 bułki kajzerki, pokrojone w kostkę
  • sól, pieprz

Przygotowanie


Pokrojone kajzerki zalej masłem i dodaj pozostałe składniki. Masę przełóż do wysmarowanej masłem foremki i piecz 1 godzinę w temperaturze 180°C.  Rolada zyska ciekawy odcień smakowy dzięki dodaniu świeżych ziół, np. pietruszki, koperku lub papryki czy też usmażonych pieczarek. Przypieczony lekko wierzch rolady i cudowny aromat zwiastuje początek uczty. Roladę podaj z sosem czosnkowym, który dodatkowo podkręci smak potrawy.

To miejscowa receptura, z Koła Gospodyń Wiejskich w Chorągwicy, która przez „Babski kocioł” wiedzie do krainy prostych i pysznych smaków Małopolski.

Chaczapuri imeruli

Kategorie Dania główne, PrzepisyPosted on

Gdzieś na końcu rozpędzonego świata, między górami Pasma Tuszeckiego, pasą się najzdrowsze owce na świecie, powstają najdroższe sery w tej części Europy (np. guda) i warzą się wyśmienite trunki (piwo Aludi). Ludzie żyją tu spokojnie i skromnie.
Migawki z podróży do Gruzji Magdy Konik – to wspaniałe zdjęcia i mądre teksty, inspirujące do pięknych odkryć, również kulinarnych.


Składniki



Na ciasto

  • 1 kg mąki pszennej
  • ok. 800 ml kefiru lub jogurtu – ilość zależy od chłonności mąki
  • 20 g świeżych drożdży
  • 3 łyżki oliwy z oliwek
  • sól


Na farsz

  • 1 kg sera korycińskiego (lub innego dobrego sera lub serów)
  • Masło do posmarowania po upieczeniu

Przygotowanie


Z podanych składników wyrób ciasto (kefir dodawaj stopniowo do uzyskania właściwej konsystencji). Odstaw do wyrośnięcia. Gdy ciasto zwiększy swoją objętość wyrób je ponownie. Uformuj kulę i daj ciastu  jeszcze chwilę odpocząć.
W tym czasie na tarce zetrzyj ser. Jeśli jest mokry, trzeba go będzie odcisnąć, jeśli za suchy – dodać jajko, jeśli za słony dodać ugotowane bez soli ziemniaki.
Wyrośnięte ciasto podziel na 4 części. Każdą część rozgnieć palcami na placek o grubości ok. 1 cm.  Masę serową przełóż na placki i uformuj z nich sakiewki. Następnie rozpłaszcz je delikatnie, tak by nie zgubić farszu i przełóż kolejno na wysmarowaną olejem dużą formę do pieczenia. Wstaw do nagrzanego do temperatury 200°C piekarnika i piecz do zarumienienia. Upieczone chaczapuri posmaruj masłem i rozkoszuj się jego wybornym smakiem.

Zainspirowały mnie opowieści znakomitej podróżniczki Magdy Konik w Małopolskim Centrum Dźwięku i Słowa w Niepołomicach oraz projekt Oblicza Gruzji realizowany przez Annę Janicką -Galant.

Migawki z podróży

Oblicza Gruzji – Chaczapuri, czyli serowy chleb